Category SS 3 Yoruba Language Notes (1st, 2nd & 3rd Term)

ASA IGBEYAWO ATIJO (IBILE) IGBESE IGBEYAWO                                 ALAYE Ifojusode                    Awon obi okunrin yoo maa fi oju sile wa obinrin. Iwadii                         Won yoo se iwadii idile obinrin naa ni aarin ilu. Won yoo tun se, iwadi lowo ifa. Alarina                       Alarina…

Oge sise ni a n pe ni oso. Oso ara, oso ile. Ki a se itoju ara, aso, ile ni gbogbo e dale lori. Ki a se itoju  irun: irun didi, irun gige, iwe wiwe, enu fifo, ara pipa/jija eekanna…

Ni aye ode-oni eto iselu ti yato patapata is ti aye atijo. Ni aye ode-oni, eto iselu ti aye ode-oni ni a n lo gomina ni Olori ati alase ni ilu kookan ti o si ni awon komisanna ti won…

Ipa ti  baale  ile, Iyaale-ile omobinrin ile, omokunrin ile, omo osu n ko ninu eto       isakoso agbo ile ati ebi gbigboona. Eto iselu ni ile Yoruba bere lati inu ile, gege bi asa ,baba ni Olori ile, iya ni…

IHUN ORO (ISODORUKO) IGBESE Bi a se n seda oro oruko nipa lilo afomo ibere AKOONU:- Iseda oro-oruko je siseda oro-oruko lati ara oro-oruko tabi oro-ise nipa afomo lilo.  Bi  a ba fe seda oro oruko eyi ni awon igbese…

Inu ede ti a ti n ya oro lo. Ona ti a n gba ya oro wonu ede Yoruba.   Akoonu Oro – ayalo -: ni awon oro ajeji ti a maa n ya wonu ede Yoruba lati inu ede…

Foniimu konsonanti Foniimu faweli ati ohun Eda foniimu konsonanti ati faweli Akoonu (Iro aseyato) Foniimu ni awon iro ti o le fi iyato han laaarin oro kan tabi omiran Ap Foniimu ni /b/ /d/ /t/, eyi ti o tumo si…

ORIKI ORISII IPA TI WON N KO NI AWUJO AKOONU Elegbejegbe ni egbe ti awon odo, agba ni okunrin tabi ni obinrin ti won je iro da sile ni agbegbe won fun igbega ilu ati ara won. Ni aye atijo,iwonba…

AKOONU Silebu ni ege oro ti o kere ju ti eemi le gbe jade leekan soso. Apeere: Ajayi:              A-ja-yi  =         silebu meta Olabisi             O-la-bi-si         silebu merin. Adeleke           A-de-le-ke       silebu merin Olopaa             O-lo-pa-a         silebu merin Gbangbadekun  gba-n-gba-de-kun     silebu marun-un.…

Mofiimu ni ege tabi fonran ti o kere julo ti o si ni ise ti o n se (tabi ihimo kikun) ninu ihunoro. Apeere eya moffimu ni oju, omo, owo, alaafia, eemi, egbon ati, ai, a, i, on. A ko…

Aayan ogbufo ni itumo ede lati ede kan si omiran, paapaa julo ede geesi si ede Yoruba. Amuye for Ogbufo Gbigbo ede mejeeji: a gbodo gbo ede mejeeji daradara, eyi ni ede ti yoo tumo ati ede ti yoo tumo…

Laye atijo ko si ofin ti a ko sile gege bi ti ode – oni. Sugbon, a no awon asa, eewo, ilana ti awon agba fi n se eto agbo ile ati akoso ilu. Bi o tile je pe ako…

Oro aponle je eyo oro kan ninu ihun gbolohun ti o maa n pon oro – ise. Ise re gan-an ni lati se afihan itumo fun apola ise ninu gbolohun. Bi apeere: (i) Tunde rin: (ii) Tunde rin jaujau Tunde…

Ohun ti o n bi oro agbaso nip e ko se e se fun eniyan lati wan i ibi gbogbo ti won ba n soro. Nigba ti eniyan ko basi tisi ni ibiti won bat i n soro kan o…

Ohun to soro lati mo kulekule ohun ninu egbe awo nitori won kofi eni ti kii se omo egbe idi niyi ti o fi je omo egbe lo le so pelu idaniloju ohun ti o n sele ninu egbe won.…

Ogun jije se pataki pupo laarin awon Yoruba oun nii fi ilu alagbara han yato si ilu ti ko ni agba la. Orisii ogun meji ni o wa: Ogun ti a le pen i ogun adaja; ati Ogun ajadiju tabi…

Awon Yoruba gbagbe pe bi eniyan ba ku yoo lo si orun, yala orun rere tabi orun ti o ni iya ninu won gba pe bi eniyan ba ku, o tun le padawa ya lodo o mo re nipa bibi…

Apeere gbolohun lori oro – oruko ni ipo alo: O mu emu Ajadi fo agbe Ekundayo ko ile alaja Oro oruko ni ipo eyan Okunrin oloro naa kun i afemojumo Aja ode pa etu nla Ewure Toorera ni won ji…

Oro – ise ni oro tabi akojopo oro to n toka si isele tabi nkan ti oluwa se ninu gbolohun. Bi apeere: Ade ra iwe ede Yoruba Tuned gun igi osan “ra” ati “gun” ni opomulero to je oro –…